Wilde to wcale nie wild!

Oscar Wilde to jeden z ty pisarzy i twórców, o których można powiedzieć, że urodzili się w nieodpowiednim czasie i żyli w nieodpowiednim miejscu. O ilu jednak twórcach albo inaczej artystach można tak właśnie powiedzieć. Z reguły to bowiem oni mają siłę mówienia głośno tego, czego inni się boją albo wstydzą.

Ten Irlandczyk, urodzony w Dublinie w 1854 roku, zmarł w Paryżu, przeżywszy zaledwie 46 lat, w 1900 roku.

Urodził się w rodzinie lekarza i poetki. Matka nie tylko interesowała się literaturą, ale także polityką.

W czasie swojej edukacji, na każdym jej etapie, Oscar Wilde odznaczał się nieprzeciętnym uzdolnieniami i talentami. Zdobywał nagrody i stypendia.

W wieku 24 lat zdobył swój pierwszy poetycki laur za wiersz Ravenna.

Już wtedy słynął z błyskotliwego humoru, daru wymowy i demonstrowania zachowań w tamtych czasach nie akceptowanych – obnosił się ze swoją zniewieściałością, zapuścił długie włosy, drwił z typowo „męskich” zawodów sportowych czy typowo męskich zachowań.

Już w czasach studenckich Oscar stał się przedstawicielem estetyzmu głoszącego hasło sztuka dla sztuki, któremu został wierny do końca. W 1882 roku prowadził cykl wykładów w Stanach Zjednoczonych.

W wieku 30 lat ożenił się. z Constanse miał dwóch synów: Cyrila i Vyvyana, którzy w wyniku późniejszych wydarzeń, tak, jak ich matka, przyjęli inne nazwisko.

Uznanie czytelników przynoszą mu błyskotliwe satyryczne komedie. Jednak już wówczas pojawiają się problemy związane z obyczajowością i zasadami religijnymi, do których twórca i jego dzieło nie pasowali w tamtym czasie. Odmawia się drukowania niektórych z jego dzieł, a sam Wilde coraz jawniej zaczyna demonstrować swoją biseksualność. Jak to sam mawiał, na wzór starożytnych Greków jest zarówno hetero, jak i homoseksualistą.

Ogólnie rzecz ujmując, to właśnie nieobyczajne zachowanie sprawiło, że pisarz zostaje skazany na dwa lata ciężkich robót. Wyrok odsiaduje w podlondyńskim więzieniu w Reading. Wtedy to jego żona, nie wytrzymawszy napięcia i tego, co wokół jej męża siedziało, zmieniła nazwisko na Holland, zabrała dzieci i wyjechała z kraju.

Ktoś się kobiecie dziwi? Ja absolutnie nie!

Podczas pobytu w wiezieniu Oscar podupadł na zdrowiu. Po wyjściu na wolność do problemów zdrowotnych doszły problemy finansowe. Pod przybrany nazwiskiem wyjeżdża do Francji, gdzie po trzech latach umiera.

Można Oscara Wilde’a nazwać dziś pierwszym męczennikiem homoseksualistów w purytańskiej Anglii. Nie o to jednak idzie, aby oddawać hołd homoseksualistom, którym pewnie nie w smak było to, że Oscar na łożu śmierci postanowił przejść na katolicyzm. Chodzi mi raczej o to, że niewielu twórców, jak do tej pory, potrafiło tak pięknie pisać o miłości, tak trafnie kpić z tabu i odważnie wypowiadać się na temat czy to wstydliwe, czy niepopularne.

Zakładam, że wielu zna jego powieść Portret Doriana Greya, w której tytułowy bohater nie starzeje się przez jakiś czas. Za to starzeje się jego portret, który został namalowany w tajemniczych okolicznościach, a twórca portretu… No właśnie, warto przeczytać. Zwłaszcza, że czytelnik będzie miał okazję poznać nieprzeciętnym umysł samego twórcy, z jego niezwykłym dowcipem i odwagą.

Oto kilka wypisów z tej książki, jakie poczyniłem kiedyś tam, a kiedy, to wcale nie pytajcie, bo to już historia mojej młodości, za którą przecież nie będę tutaj płakał.

Lubisz wszystkich, to znaczy, że wszyscy są ci obojętni.

Masy czują, że pijaństwo, głupota, niemoralność są ich przywilejem.

Tylko bankruci umysłowi prowadzą sprzeczki.

Jedynym sposobem pozbycia się pokusy jest uleganie jej.

Młodość jest jedynym dobrem godnym posiadania (…) A piękność jest formą geniuszu, piękność jest czymś więcej niż geniusz, gdyż nie potrzebuje komentarza.

Za późno poznajemy, że jedyną rzeczą, której nie należy żałować, to nasze błędy.

… punktualność jest złodziejem czasu.

Kobieta jest rodzajem dekoratywnym. Nigdy nie ma nic do powiedzenia, ale to nic wypowiada czarująco. Kobieta oznacza triumf materii nad umysłem, jak mężczyzna triumf umysłu nad moralnością.

Kobieta jest zupełnie zadowolona, dopóki się jej udaje wyglądać o 10 lat młodziej od własnej córki.

Tylko święte rzeczy godne są dotknięcia.

Dzieci z początku kochają swych rodziców, gdy są starsze, sądzą ich, czasem im wybaczają.

W naszych czasach niezbędne są rzeczy zbędne.

… nad wszystkimi dobrymi postanowieniami unosi się jakieś fatum: wszystkie bez wyjątku zbyt późno bywają powzięte.

Żyjemy w epoce, w której zbyt wiele się czyta, by móc być mądrym, i zbyt wiele myśli, by móc być pięknym.

… każdy z nas nosi w sobie niebo i piekło!

Kto łopatę nazywa łopatą, powinien zostać skazany na kopanie.

Sceptycyzm jest początkiem wiary.

Każde dobre wrażenie, jakie się wywołuje w świecie, stwarza nam nieprzyjaciela. Aby być lubianym przez ludzi, trzeba być miernotą.

Płytki żal i płytka miłość żyją długo. Wielka miłość i wielki ból giną od własnego nadmiaru.

Nie ma żadnych omenów. Los nie wysyła heroldów. Zbyt jest na to mądry lub zbyt okrutny.

Podstawą każdej plotki jest niemoralna pewność.

Pewność jest fatalna. Niepewność czaruje. Mgła nadaje rzeczom urok.

No i co wy na to?

Po co w ogóle pytam?

Przecież mnie to zupełnie nie interesuje!

Co mnie się z tego podoba? Choćby to o plotce, że podstawą każdej plotki jest niemoralna pewność.